ماندولین Mandolin

ماندولین Mandolin سازی است کوچک‌تر از گیتار و تا حدی گلابی‌شکل، دارای هشت سیم که دوبه‌دو به هم جفت شده‌اند و چهار زوج سیم تشکیل می‌دهند. رایج‌ترین کوک برای این سیم‌های جفت، فاصلهٔ پنجم درست است.

ماندولین Mandolin از خانوادهٔ لوت است.این ساز در قرن ۱۸ام در ایتالیا و آلمان از ساز ماندورا (mandora) مربوط به قرن ۱۶ام گرفته شده است. شکل و اندازه‌های مدرن این ساز قویاً توسط سازنده ساز پاسکال ویناچیا از ناپل تغییر کرد. ماندولین با مضراب یا زخمه انگشتان نواخته می‌شود. نه فقط قادر به اجرای نت‌های کوتاه جدا است بلکه سیم‌های زوج آن امکان تعادل بسیار سریع بین دو نت هم فاصله را به وجود می‌آورد به‌طوری‌که افهٔ نسبتاً طویل با نوعی ترمولو منتج می‌گردد.

بدنه گلابی‌شکل عمیقاً منحنی شده است، صفحه انگشت گذاری دارای ۱۷ پرده است که کمی بالا آورده شده است. سیم‌ها به انتهای ساز متصل شده‌اند. در عریض‌ترین قسمت ساز خرک قرار دارد شکم به سمت پائین زاویه‌دار شده است، که فشار سیم‌ها را روی خرک افزایش داده که یک صدای عالی با قدرتی فوق‌العاده به آن داده است.و سوراخ صدای آن می‌تواند شبیه F یا دایره‌ای‌شکل باشد و قسمت پشتیِ آن یا مسطح یا دایره‌ای‌شکل است.گوشی‌ها در پشت جعبه گوشی قرار دارند.

ماندولین در گذر زمان

نواختن و ساختن ساز ماندولین در اواخر قرن ۱۹ ام و اوایل قرن ۲۰ ام در اروپا و آمریکای شمالی و جنوبی رونق یافت. در قرن ۲۰ ام این ساز در یک خانواده از اندازه‌ها از سوپرانو تا کنترباس ساخته شد.نوعی از ماندولین که در گروه‌های سازهای زهی بلوگراس امریکایی نواخته می‌شود نسخه‌ای از این ساز با عمق کم و با پشت صاف است.

معمول‌ترین شکل کوک این ساز همانند ویولن از بم به زیر به صورت سُل-رِ-لا-می است. این ساز توانایی تولید صداهای طولانی را که از ویولن تولید می‌شود ندارد، و این مشکل به وسیلهٔ نواختن ترِمولو (همان تکنیکی که در تار وسه‌تار به آن «ریز» گفته می‌شود) برای نواختن آکوردها ونت‌های طولانی حل شده‌است.

دو شخصیت کلیدی نقش اساسی در خلق ماندولین‌های مدرن مورد استفاده در ژانرهای بلوگراس، کانتری، بلوز و گروه‌های jug (jug-band) شدند: اورویل گیبسون و مهندس آکوستیک لیود لوار.  بسیاری از این ساز ها آکوستیک کنونی از نسل سازهای ساخته‌شده توسط گیبسون (Gibson) هستند.

بعدها نوازندگان و موسیقیدانان حیطه ماندولین را به سایر فرم‌های موسیقیایی گسترش دادند. به‌ویژه نوازنده سبک کانتری جترو برنس تطبیق‌پذیری این ساز را با بکار بگیری کوک‌های جز و سوینگ غربی نشان داد. امروزه نوازندگانی همانند کریس تایل، دیوید گریسمن، مارتی استوارت، وینس گیل، سم بوش، و یو سرینیواس مرزهای استفاده از این ساز را تا موسیقی پاپ، راک و حتی موسیقی کارناتیک هندی گسترش دادند.

از این ساز در ارکسترهای اپرایی مانند اپرای اُتِلو اثر جوزپه وردی نیز استفاده شده است.آنتونیو ویوالدی یک کنسرتوبرای یک ماندولین (کنسرتو در ر ماژور اُپوس ۶ شمارهٔ ۳) و دو کنسرتو برای دو ماندولین ساخته‌است. موتسارت در اپرای دون ژوان از آن استفاده کرده‌است و بتهوون نیز چندسوناتین برای آن نوشته‌است. نیکولو پاگانینی هم چندسرناد برای این ساز با همراهی گیتار ساخته‌است.