قارمون Gharmon

قارمون Gharmon سازی بادی کلاویه ای و از خانواده آکاردئون میباشد که با فشردن یا کشیدن قسمت پرده یا کوروک و فشاردادن کلاویه ها جریان هوا در داخل قارمون به ارتعاش در می آید.

قارمون Gharmon

تاریخچه

نمونه ی نخستین از خانواده ی قارمون Gharmon سازی بود که در سال ۱۸۲۲ میلادی توسط استاد آلمانی بوشمن در برلین ساخته شد. با ورود این ساز به روسیه در سال( ۱۸۷۰ م) قارمونهای دیاتونیک ایجاد شد.

اولین طرح قارمون روسی در سال ۱۸۸۵م توسط بلوبورودف طراحی و توسط چالکوف ساخته شد. این ساز امکان نواختن گام کروماتیک (شستی های سیاه) را داشت. نام این ساز را هارمونیا یا هارمون نهادند اما به دلیل تلفظ دشوار حرف ه در زبان قفقاز به قارمونیا یا قارمون تلفظ شد.

شهر کازان و تولا در روسیه بزرگترین مرکز تولید قارمون هستند. برخی از نمونه های مدل روسی: مارین، تاتار، آرخیپ، کارپوشکین، ويتكا، والنتین، استالبوف، کاباردین و … می باشند.

قارمون در آذربایجان

با ورود قارمون در نیمه ی دوم قرن نوزدهم به آذربایجان این ساز در موسیقی آذربایجان تثبیت شد. نوازنده ی معروف آذربایجان مرحوم احد على ان معروف به کور احد گام کروماتیک قارمان را تکمیل تر کرد تا اجرای انتهای بمل و دیز در قارمون امکان پذیر باشد که همین ساز فعلی است.

قارمون Gharmon

قارمون Gharmon به دلیل اجرای نغمات آذری و قطعات آوازی و رینگ ها برای رقص ملی آذربایجانی در ارکسترهای آذری به عنوان یک ساز کامل و با نام «قارمون آذربایجانی» شناخته شد. همچنین در آذربایجان آنرا گارمون تلفظ میکنند.

قسمتهای قارمون آذربایجان

کمر برای نگه داشتن در بغل.

کلاویه ها و شستی های سمت راست «گریف» برای نواختن.

کلاویه ها و شستی های سمت چپ برای ایجاد صدای بم و آکوردها که حالت مکمل کلاویه های سمت راست را دارند.

کوروک برای ایجاد هوا در جعبه قارمون.

کمر برای کشیدن کوروک در سمت چپ برای دست چپ.

تفاوت قارمون با آکاردئون

تفاوت این دو در شکل ظاهری  و کوک میباشد بدین صورت که قارمون نیم پرده بم تر و کوک آن از تار آذری الهام گرفته است.

جنس قارمون

قارمون Gharmon اکثرا از چوب گردو می باشد که برای جنس های خیلی مرغوب در قسمت بدنه از چوب لیمو استفاده می شود. سایر قسمت های این ساز با چوب گردو همراه با تزئینات صدفی است. از سازهای هم خانواده ی قارمون و کلاویه ای می توان به بایان، ملودیکا، باندانيون، هارمونیکا، آکاردئون و … اشاره کرد.

نوازندگان قارمون

قارمون Gharmon

آفتاندیل اسرافیل اف، ذاكیر میرزای اف، خانلار جعفراف، انور صادق اف، گلبهار شکرلی و گوهر رضایوا نوازندگان باکویی و جواد علیوندی، یعقوب اسفندي، يوسف عبدالعظیم زاده، غلامرضا کریم زاده، مختار خیابانی، مهدی صفرپور و رحیم شهریاری از نوازندگان آذربایجانی و کیومرث(ابی) جواهری، میروالح موسوی، محمدرضا صهبافر، میروالح موسوی ااز نوازندگان این ساز در اهر میباشند.

منبع: https://mahor.net

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *