تقسیم‌بندی موسیقی

موسقی بر اساس موضوعاتی چون: دوره زمانی، ساختار آواشناسی، گامها ناحیه پیدایش، کلامی و … تقسیم‌بندی می‌شود. که در ادامه به جزئیات بیشتری میپردازیم.

تقسیم‌بندی بر اساس دورهٔ هنری پیدایش :

  • موسیقی قرون وسطی
  • موسیقی رنسانس
  • موسیقی دوره باروک
  • موسیقی کلاسیک
  • موسیقی رومانتیک
  • موسیقی مدرن
  • موسیقی معاصر

تقسیم‌بندی بر اساس ساختار آواشناسی :

  • کوانتو تونیک (موسیقی دارای نت‌های جداگانه مشخص با فاصله موسیقیایی)
  • استریم تونیک (موسیقی بدون فواصل – موسیقی دارای نتهای پیوسته)

تقسیم‌بندی موسیقی بر اساس ساختار گام اگامها:

  • گام کروماتیک
  • گام دیاتونیک

تقسیم‌بندی بر اساس تعداد نت‌ها در گام:

  • پنتاتونیک یا پنج صدایی (مانند موسیقی ژاپن)
  • مونوتونیک یا تک صدایی (مانند برخی سازهای تک‌نت همچون برخی شیپورهای نظامی یا سوت سوتک)
  • هگراتونیک

تقسیم‌بندی از دیدگاه ضرباهنگ :

  • موسیقی بی‌ضرب – آن است که دارای وزنی آشکار نباشد که نمونهٔ آن برخی آوازهای موسیقی ایرانی هستند.
  • موسیقی آهنگین یا رنگ (Rhythmic) به موسیقی‌هایی گفته می‌شود که دارای وزن باشد مانند آهنگ‌هایی که برای رقص ساخته شده باشد؛ درآمدپیش، مارش و غیره.
  • لارگو (خیلی آرام و آهسته)
  • آداجیو (آهسته)
  • پرستو (خیلی تند)
  • آلگرو (تند)
  • آندانته (معمولی)
  • آلگرتو

تقسیم‌بندی موسیقی از دیدگاه ناحیه پیدایش :

  • موسیقی بومی
  • موسیقی نواحی
  • موسیقی شرقی
  • موسیقی غربی
  • موسیقی ایرانی
  • موسیقی عربی
  • موسیقی فلامنکو
  • موسیقی کانتری

(و بسیاری نواحی دیگر)

تقسیم‌بندی از دیدگاه خاستگاه معنایی-کلامی و جایگاه اجتماعی :

  • موسیقی مذهبی
  • موسیقی آیینی (به عنوان مثال  موسیقی عرفانی یا موسیقی صوفی گری)
  • موسیقی بلوز
  • موسیقی پاپ
  • موسیقی راک
  • موسیقی متال
  • موسیقی کودک
  • نوحه خوانی
  • تواشیح

تقسیم‌بندی از لحاظ اولویّت کلام یا ساز :

  • موسیقی کلامی
  • موسیقی بیکلام

تقسیم‌بندی از دیدگاه کاربردی :

  • موسیقی درمانی مانند موسیقی زار جنوب ایران یا موسیقی‌های مخصوص آرامش و مدیتیشن
  • موسیقی رقص
  • موسیقی فیلم
  • موسیقی نظامی (مارشه)

تقسیم‌بندی از لحاظ سازبندی (ارکستراسیون) و آوایی :

  • موسیقی تک سازی (Solo)
  • موسیقی سمفونیک
  • موسیقی اپرا
  • دونوازی یا دوئت
  • سه نوازی یا تریو
  • چهارنوازی یا کوارتت
  • تلفیقی یا فیوژن
  • موسیقی ضربی
  • موسیقی آرشه ای (مانند کوارتت زهی، گروه سازهای بادی)
  • موسیقی آوازی (وکال) – مانند آثارارکستر آوازی تهران یا گروه کر کلیسا

تقسیم‌بندی بر پایه فرم موسیقی:

  • سونات
  • سمفونی
  • پرلود
  • منوئت
  • اورتور
  • کنسرتو
  • لایتموتیف یا نغمه معروف (leitmotiv به معنی نغمهٔ راهبر یا شاخص)

تقسیم‌بندی موسیقی بر اساس دستگاه یا مقام:

  • برای موسیقی سنتی ایران هفت دستگاه به همراه ۵ آواز برمی‌شمارند مانند:دستگاه ماهور، دستگاه شور، آواز بیات ترک. هر دستگاه می‌تواند تعدادی «گوشه» داشته باشد. همچنین در موسیقی ایرانی ۱۲ مقام برشمرده‌اند مانند مقام راست، زیر، اصفهان، حجاز.استفاده می‌شود.

منبع: http://wikipedia.org

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *