زیلوفون‌ Xylophone

زیلوفون Xylophone  سازی شبیه سنتور بوده و از خانواده سازهای کوبه ای محسوب میشود و از چوب و نی ساخته میشود.

قدیمی ترین آن متعلق به 2000 سال قبل از میلاد مسیح بوده که در جنوب شرقی آسیا یافت شده.

زیلوفون‌ Xylophone مجموعه ای از میله های چوبی با اندازه های متفاوت است که به ترتیب نت های پیانو قرار گرفته و با دو مضراب چوبی سخت بر میله ها ضربه زده می شود تا صدایی خشک و چوبی ایجاد شود. این ساز از دو كلمه يونانی زايلوفون (xylon) و فون (phone) به ترتيب به معنای چوب و صدا گرفته شده است. به معنای «آوای چوب» است. اين نام از قرن نوزدهم برای اين ساز استفاده شده است.

زیلوفون‌ Xylophone در برخي فرهنگ‌ها زيلوفون همواره يكي از وجهه‌هاي موسيقي هنري بوده است. از طرف ديگر با وجود اينكه اين ساز در حدود 400 سال توسط نوازندگان دوره‌گرد به عنوان يك ساز پيش‌پا افتاده در اروپا نواخته مي‌شد، ولي تا اواخر قرن نوزدهم جايگاه و موقعيت خودش را در اين قاره پيدا نكرد.

تفاوت زیلوفون Xylophone  قدیمی با امروزی:

تفاوت این ساز در گذشته و امروز اضافه شدن لوله‌هاي تشديدكننده براي هر تيغه و اختلاف‌ها در محدوده صدايي است. زيلوفون‌ها تا قرن هجدهم در اطراف چين ديده شدند. ولي بطور عمده اين نوع سازها توسط كلوني‌هاي چيني در كشورهاي جنوب شرق آسيا همانند ويتنام مورد استفاده قرار گرفتند.

بسياري از زيلوفون‌هاي آفريقايي مشاهبت‌هايي با زيلوفون‌هاي آسياي جنوب شرقي از نظر ساختار و كوك دارند ولي ممكن است اين امر به دليل مهاجرت و تبادلات بازرگاني باشد. آماديندا (amadinda) از logها ساخته مي‌شود.

نام های دیگر این ساز:

زیلوفون Xylophone در آمريكاي لاتين به عنوان ماريمبا marimba شناخته مي‌شود كه يكي از نام‌هاي افريقايي اين ساز است. زيلوفون‌هاي داراي رزنيتورهاي كالاباش (calabash) در نواحي بانتو زبان (Bantu) آفريقا تحت عنوان ماريمبا شناخته مي‌شوند. ساير نام‌هاي رايج براي چنين سازهايي در آفريقاي غربي بالو (balo) و بالافون (balafon) است.

زير و بمي بسيار از كليدهاي زيلوفون‌ها از چپ به راست افزايش مي‌يابد. مدل‌هاي افريقايي وجود دارند كه در آنها زير و بمي از مركز به سمت بيرون افزايش مي‌يابد.در مستندات اروپايي از زیلوفون اولين بار در سال 1511 میلادی نام برده شده است.

آثارهای مهم با زیلوفون Xylophone

در شكل قرن 21امي كليدهاي زيلوفون غربي معمولاً در دو رديف مرتب شده اند. كارهاي قابل توجهي كه از زيلوفون غربي در آنها استفاده شده عبارتند از Le Marteau sans maître  توسط پير بولز Pierre Boulez)، The Golden Age 1930)  توسط ديميتری شوستاكويچ  و قطعه تكنوازي Fantasy on Japanese Wood Prints 1965 توسط آلن هوهانس Alan Hovhaness. متالوفون‌های غربي مرتبط با زيلوفون شامل گلاكن اشپيل و ويبرافون هستند.

زیلوفون ها در اندازه های مختلفی ساخته می شوند. در نتیجه وسعت صوتی آن ها متغیر است اما به طور متوسط در حدود سه اکتاو می باشد. زایلوفون یک اکتاو زیر تر از نت نوشته شده صدا می دهد و با کلید سل نت نگاری می شود.